Chúng ta thường nghe về những món trang sức kim cương phá kỷ lục đạt mức giá khủng khiếp tại các phiên đấu giá, nhưng hiếm khi thấy ngọc bích xuất hiện trên các tiêu đề báo. Vậy, phải chăng ngọc bích ít đắt giá hơn kim cương?

Đừng hiểu nhầm, trang sức ngọc bích vẫn rất được săn đón, đặc biệt là bởi những khách hàng tại châu Á. Chúng tôi đã trò chuyện với ông Wenhao Yu, phó chủ tịch mảng trang sức của Sotheby’s châu Á, để tìm hiểu lý do tại sao ngọc bích vẫn quan trọng với các nhà đấu giá cao cấp cũng như sự thay đổi của các xu hướng sưu tập trang sức trong thời gian gần đây.
Xu hướng sưu tập trang sức ngày nay là gì? Gần đây, sở thích hoặc mức chi tiêu của các nhà sưu tầm có thay đổi không, thưa ông?
Thị trường châu Á vẫn duy trì sức mạnh ngay cả trong thời kỳ khó khăn này, khi những thách thức luôn thúc đẩy sự thay đổi và đổi mới. Điều đó không dễ dàng, nhưng chiến lược tập trung vào trang sức chất lượng cao, hành động nhanh chóng để mở rộng chương trình đấu giá trực tuyến cũng như khám phá các định dạng đấu giá mới đã mang lại kết quả tốt. Với tổng doanh thu cộng dồn đạt 469 triệu đô la Hồng Kông tính đến thời điểm hiện tại và tất cả ba phiên đấu giá trực tuyến trong nửa đầu năm nay đều bán hết 100%, Sotheby’s đang dẫn đầu thị trường đấu giá trang sức tại châu Á.
Kết quả kinh doanh rất tích cực của chúng tôi cho thấy nhu cầu đối với các món trang sức chất lượng cao vẫn rất lớn – giống như nghệ thuật đỉnh cao, chúng vượt qua và tỏa sáng ngay cả trong những hoàn cảnh khó khăn nhất. Chúng tôi nhận thấy các nhà sưu tầm thường coi trang sức như một kênh đầu tư thay thế trong những thời điểm như thế này.

Theo góc nhìn của ông, quy mô của thị trường ngọc bích so với kim cương có sự khác biệt ra sao?
Ngọc bích jadeite từ lâu đã là một ngành kinh doanh cốt lõi tại Sotheby’s châu Á, kể từ khi chúng tôi giới thiệu nó ra thị trường đấu giá quốc tế vào những năm 1970. Trong phiên đấu giá “Magnificent Jewels” được tổ chức vào tháng 7/2020, doanh thu từ trang sức ngọc bích đạt tổng cộng 137 triệu đô la Hồng Kông, chỉ đứng sau kim cương.

Như vậy, ngọc bích hay kim cương đắt giá hơn, thưa ông?
Độ hiếm là yếu tố chính thúc đẩy giá của ngọc bích jadeite chất lượng cao. Giống như kim cương chất lượng cao, ngọc bích cao cấp cực kỳ hiếm trong tự nhiên, vì vậy khi các món trang sức ngọc bích xuất sắc xuất hiện, chúng thường đạt mức giá rất cao. Giá đấu giá cũng bị ảnh hưởng bởi các yếu tố khác như chất lượng và nguồn gốc, vì thế khó có thể nói cái nào đáng giá hơn.
Tuy nhiên, tại châu Á, ngọc bích luôn có một vị thế đặc biệt. Được đánh giá cao trong văn hóa Trung Quốc, ngọc bích có một lịch sử lâu đời, như một biểu tượng của hoàng gia và đặc quyền, mang ý nghĩa đặc biệt như viên đá quý được giới hoàng gia trong khu vực lựa chọn. Điều này đã khơi gợi sự quan tâm của các nhà sưu tầm trang sức danh tiếng như Barbara Hutton, người thừa kế Woolworth, với bộ sưu tập đã làm say mê giới trang sức. Vòng cổ Hutton-Mdivani đã lập kỷ lục thế giới tại phiên đấu giá khi được Cartier mua lại với giá 214 triệu đô la Hồng Kông vào năm 2014.

Ngọc bích có bị lỗi thời hay vẫn còn phù hợp tại thị trường châu Á?
Ngọc bích jadeite chất lượng cao luôn được săn đón tại châu Á. Nhiều khách hàng trung thành của chúng tôi là những người mua đi mua lại các món ngọc bích kiểu dáng cổ điển, và hiện đang có một thế hệ người mua mới nổi, những người bị thu hút bởi trang sức ngọc bích với thiết kế hiện đại.
Cũng cần lưu ý rằng ngọc bích jadeite đang thu hút sự quan tâm ngày càng tăng từ các thị trường ngoài châu Á, khi tỷ lệ người mua không phải người châu Á đã tăng đều đặn trong thập kỷ qua. Trong ba năm gần đây, người mua ngoài châu Á chiếm gần 30% số lô ngọc bích được bán tại Sotheby’s. Điều này có được nhờ tiêu chuẩn đánh giá minh bạch hơn và hệ thống định giá mà chúng tôi đã áp dụng tại các phiên đấu giá cũng như nỗ lực không ngừng trong việc đa dạng hóa các sản phẩm ngọc bích dành cho khách hàng tiềm năng.
Làm thế nào để định giá ngọc bích? Việc này có khó hơn định giá kim cương không thưa ông?
Cũng giống như kim cương, ngọc bích jadeite được đánh giá qua các yếu tố Màu sắc (sắc thái và độ đồng đều của màu sắc), Độ trong, Kiểu cắt và Carat. Độ xuyên sáng là một yếu tố quan trọng khác trong việc phân biệt chất lượng ngọc bích jadeite – độ xuyên sáng càng cao, “độ nước” càng nhiều, giá trị của nó càng lớn.
Chúng tôi làm việc với các phòng thí nghiệm đá quý nổi tiếng thế giới như SSEF và Gübelin để xác định xếp loại cao nhất của ngọc bích Imperial Green (ngọc Lục Đế vương - ngọc Lục Bảo), những mẫu ngọc bích loại A tuyệt đẹp gần như trong suốt với màu xanh lục sáng rực rỡ. Điều này là do sự hiện diện của crom, đặc trưng của loại ngọc bích xanh lục tốt nhất từ phía bắc Myanmar. Chúng đều có độ xuyên sáng xuất sắc với cấu trúc rất mịn và kết nối chặt chẽ, tạo ra hiệu ứng phát sáng qua sự tán xạ ánh sáng khi được chiếu sáng. Xếp loại Imperial Green giúp thị trường định vị ngọc bích jadeite chất lượng cao tương tự như những viên hồng ngọc Pigeon Blood, sapphire xanh Royal Blue và kim cương Type IIa.
Sotheby’s cũng áp dụng phân tích giá trị trên mỗi carat đối với ngọc bích Imperial Green, vì chúng tôi tin rằng điều này rất quan trọng để mang lại sự minh bạch hơn cho loại đá quý có ý nghĩa văn hóa và lịch sử này, dành cho các nhà sưu tầm trên toàn cầu.
Ông sẽ khuyên gì cho một khách hàng muốn bắt đầu đầu tư vào trang sức?
Hãy luôn mua những món có chất lượng tốt nhất mà bạn có thể chi trả. Tìm hiểu thị trường, nghiên cứu các lựa chọn sẵn có và học hỏi càng nhiều càng tốt. Khi bạn hiểu biết hơn về chúng, bạn sẽ càng trân trọng vẻ đẹp của chúng.

Làm thế nào để ông định giá các món trang sức đá quý?
Chất lượng, độ hiếm, và nguồn gốc đều là các yếu tố quan trọng trong việc định giá trang sức. Trong khi chúng tôi làm việc chặt chẽ với các phòng thí nghiệm đá quý để đánh giá các loại đá (bao gồm cả ngọc bích jadeite), các chuyên gia của chúng tôi cũng sử dụng chuyên môn của mình để đánh giá các khía cạnh khác của trang sức như tình trạng, tính độc đáo và nguồn gốc. Đây là một công việc đòi hỏi rất nhiều tình yêu và đam mê, nhưng chúng tôi cảm thấy may mắn và biết ơn khi có cơ hội được tiếp cận những kho báu hiếm nhất trên thế giới.
Theo Florence Tsai - prestigeonline.com